Przeczytaj poniższe informacje, dzięki którym dowiesz się więcej o pozytywnym oddziaływaniu wody na ciało Twojego dziecka. Dowiesz się również co ze sobą zabrać i jak postępować z dziećmi podczas nauki pływania.
WODA – INWESTYCJA W ZDROWIE
Przekonanie o zdrowotnym wpływie wody na organizm ludzki towarzyszy człowiekowi niemal od zarania dziejów. Na szczęcie dziś już nikogo nie trzeba przekonywać, że woda dzięki swym szczególnym właściwościom (głównie fizycznym) jest niezwykłym stymulatorem wpływającym dobroczynnie na funkcjonowanie całego organizmu.
Właściwości te oprócz rekreacji ruchowej wykorzystywane są również w rehabilitacji i fizjoterapii na każdym etapie życia człowieka.
Mówiąc o właściwościach fizycznych wody bierzemy pod uwagę wpływ czynników termicznych, hydrostatycznych i mechanicznych.
Poniżej przedstawiamy kilka przykładów:
Już samo zanurzenie ciała w wodzie podlega korzystnemu na niego działaniu ciśnienia hydrostatycznego. Jest to ciśnienie wywierane przez słup cieczy. Im większy słup cieczy (cało ciało zanurzone w wodzie), tym większe ciśnienie. Ucisk słupa wody powoduje przesunięcie krwi żylnej z obwodu (z kończyn górnych i dolnych) w kierunku serca. To z kolei skutkuje zwiększeniem jego pracy i pobudzeniem całego układu krążenia. Ciśnienie hydrostatyczne wywiera również ogromny wpływ na układ oddechowy. Wdech, który wykonywany jest w ramach przeciwdziałania ciśnieniu wody jest utrudniony, to z kolei wymaga większego zaangażowania mięśni wdechowych przyczyniając się do wzmocnienia głównych i pomocniczych mięśni wdechowych. Reasumując, już samo ciśnienie hydrostatyczne w znaczący sposób pobudza układ oddechowo- krążeniowy przyczyniając się do wzrostu wydajności tych układów: zwiększenia objętości wyrzutowej serca, pojemności minutowej serca, wzrost wentylacji płuc co bezpośrednio przekłada się na lepsze ukrwienie i dotlenienie wszystkich tkanek naszego ciała.
Kolejnym bardzo ważnym aspektem jest wypór wody. Według prawa Archimedesa „na każde ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu, skierowana pionowo, ku górze i równa jest ciężarowi cieczy wypartej przez ciało”. Dzięki tej właściwości powstaje uczucie utraty ciężaru ciała i następuje odciążenie aparatu ruchu. Zanurzone ciało w wodzie staje się lżejsze i wykazuje zdecydowanie większą zdolność do wykonywania i zdobywania nowych, nieznanych dotąd umiejętności ruchowych. Właściwość ta sprawia, że maluszki po naszych zajęciach zdecydowanie szybciej chwytają przedmioty, szybciej siadają, raczkują i chodzą. Podobnie jest w przypadku dorosłych z różnymi dysfunkcjami narządu ruchu, np. procesie rehabilitacji. Jest im zdecydowanie łatwiej powrócić do pełnej sprawności i odzyskać utracone schematy ruchowe.
Warto również pamiętać, że w przypadku wykonywania ruchów, szczególnie szybkich na ciało działają również siły oporu wody, angażując w ten sposób niemal wszystkie zespołu mięśniowe organizmu przyczyniając do ich wzmocnienia. Ta z kolei właściwość przyczynia się do wzrostu masy mięśniowej, wydolności organizmu i ogólnej jego sprawności.
Pozytywny wpływ na organizm wywiera również działanie termiczne wody.
Woda posiada bowiem dużą pojemność cieplną, czyli zdolność do akumulowania ciepła w jednostce masy, ale również dobre przewodnictwo cieplne, czyli łatwość oddawania lub pobierania ciepła. Opływając ciało szybko pobiera ciepło z organizm przyczyniając się do w ten sposób do szeroko pojętego hartowania ciała.
Podsumowując:
Woda oddziałując na skórę ciała ludzkiego wpływa na wiele procesów wewnętrznych: wzmacnia układ mięśniowy, oddechowy, krwionośny, nerwowy i odpornościowy. Wzmaga również przemianę materii i podnosi sprawność działania wszystkich narządów wewnętrznych.
PŁYWANIE A REHABILITACJA I PRAWIDŁOWY ROZWÓJ
Większość instruktorów w naszej szkółce to fizjoterapeuci dziecięcy, którzy doskonale znają etapy rozwoju dziecka i wiedzą jak stymulować dziecko, aby pracowało i zdobywało nowe umiejętności w prawidłowych wzorcach ruchowych. Ma to ogromne znaczenie zarówno u dzieci zdrowych, jak i będących w procesie rehabilitacyjnym.
Niezwykle ważną dla nas grupą dzieci są maluchy w wieku od 3 do 12mcy. Na tym etapie, poprzez dobór odpowiednich pozycji i poprawną asekurację (trzymacie dziecka przez rodzica) kładziemy ogromny nacisk na pracę dziecka w symetrii ciała oraz nabudowywanie prawidłowego (równomiernego) napięcia mięśniowego po obu stronach ciała. Doświadczeni instruktorzy wiedzą, że wybór dominującej strony ciała (ręki, nogi) następuje dopiero po 3 roku życia, kiedy to przez lateralizację zostaje wybrana dominująca półkula mózgu, a wszystkie wcześniejsze upodobania do stron uznane zostają za asymetrię i mogą niekorzystnie wpływać na rozwój aparatu ruchu (np. kręgosłupa prowadząc do powstania bocznych skrzywień kręgosłupa). Dlatego na naszych zajęciach dokładamy wszelkich starać, aby w ćwiczenie zaangażowane były obie strony ciała, bez wyróżniającej się dominacji. Nasi instruktorzy mają świadomość, że na tym etapie rozwoju niechciane wzorce i nawyki ruchowe są jeszcze nieutrwalone i do 8 miesiąca życia mamy możliwość w dość łatwy sposób je wygaszać przyczyniając się do dalszego prawidłowego rozwoju dziecka.
W przypadku dzieci starszych, gdy asymetryczne nawyki zostały już utrwalone praca nad asymetrią jest dużo trudniejsza, ale nie niemożliwa! Wymaga jedynie od dzieci i instruktorów zdecydowanie większego nakładu energii i aktywizowania innych grup mięśniowych. Różnica polega na tym, że praca z kilkutygodniowymi lub kilkumiesięcznym dzieckiem może być czystą zabawą, formą wspólnego spędzania czasu i poznawania się, a z kilkulatkiem w rehabilitację trzeba wpleść program zajęć i życia codziennego.
Utrwalone asymetryczne nawyki, nie oznaczają zawsze postawy skoliotycznej. Wykonywanie ruchów w nieprawidłowych wzorcach może przejawiać się w zaburzeniach koordynacji, koncentracji, problemach z uczeniem się, czy ogólna sprawnością fizyczną.
Oprócz pracy nad symetrią ciała, podczas zajęć wielokrotnie wykorzystujemy wrodzone reakcje nastawcze, czyli prawidłowe ustawienie głowy i kończyn względem tułowia. Reakcje te poprzez kontrolowane przez nas zmiany pozycji dziecka w wodzie aktywizują aparat mięśniowy (często niedostrzegalny dla rodzica „gołym okiem”) angażując głębokie partie mięśni. Podobna sytuacja występuje w reakcjach równoważnych ciała. Dziecko dążąc do utrzymania prawidłowej równowagi ciała wykonuje czynności w utrudnionych warunkach – brak punktu podporu, co w konsekwencji powoduje szybszy i lepszy jakościowo rozwój wielu funkcji.
Warto również pamiętać, że w pierwszym roku życia układ nerwowy rozwija się najintensywniej i najszybciej. W tym okresie następuje jakościowy i ilościowy przyrost zakończeń nerwowych. Dzięki zastosowaniu całej gamy kolorowych przyborów stymulujemy rozwój i przyrost tych zakończeń, co bezpośrednio przekłada się na rozwój percepcji wzrokowej, koordynacji ruchowej i zdolności do szybszego i łatwiejszego przyswajania nowych czynności ruchowych. Ruchy takiego malucha w przyszłości będą wykonywane bardziej płynnie, w lepszej koordynacji i równowadze ciała.
PRZED, W TRAKCIE I PO BASENIE…
1. Przed przystąpieniem do zajęć w wodzie zalecana jest konsultacja z lekarzem pediatrą dotycząca stwierdzenia braku przeciwwskazań zdrowotnych do ćwiczeń w wodzie u dziecka (nie jest wymagane zaświadczenie pisemne od lekarza).
2. Niezbędne jest jednak (przed zajęciami) podpisanie deklaracji, że aktualnie dziecko jest zdrowe i nie ma żadnych do tej pory stwierdzonych problemów zdrowotnych mogących być przeciwwskazaniem do uczestniczenia w zajęciach na basenie.
3. Choć teoretycznie każde niemowlę może korzystać z dobrodziejstwa basenu, to jednak występują pewne choroby, stany fizjologiczne uniemożliwiające rozpoczęcie „nauki pływania” najmłodszych. Zaliczamy do nich:
- niektóre choroby skóry,
- choroby zakaźne wieku dziecięcego,
- zakażenia i choroby układu moczowego, biegunka,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- ostre infekcje górnych dróg oddechowych oraz uszu.
4. Na tyle, ile jest to możliwe godziny zajęć powinniście Państwo ustalić tak, by nie przypadały na pory drzemki malucha (może zdarzyć się, że będzie marudny). Ostatni posiłek proszę podać dziecku na godzinę przed pływaniem (choć przy mniejszych dzieciach dopuszczalne jest także karmienie przed zajęciami). Niemowlę nie powinno przebywać w wodzie dłużej niż pół godziny.
5. Przed rozpoczęciem wizyty na basenie rodzice powinni przygotować dziecko do większego kontaktu z wodą. W tym celu podczas codziennych kąpieli należy przyzwyczajać dziecko do polewania wodą głowy oraz twarzy. Oczywiście na początku jest to odrobina wody, ale z czasem coraz więcej.
6. Zachęcamy również do obniżenie temperatury wody podczas kąpieli do ok. 33ºC – warunki będą wówczas zbliżone do panujących na basenie. Można również kilkakrotnie pokazać się swojemu maluszkowi w „niecodziennej” kreacji – w czepku J. Niewątpliwie pozwoli to uniknąć niekontrolowanych sytuacji – płaczu związanego z „innym” wyglądem rodzica.
7. Polecamy także wspólną z maluchem kąpiel pod prysznicem. Przed zajęciami bowiem zgodnie z regulaminem pływalni należy przed wejściem do wody dokładnie umyć ciało. O ile przy pierwszych zajęciach podchodzimy do tego z dużą asekuracją i dystansem, to po kilku tygodniach trwania kursu, gdy dzieci są już oswojone z wodą czynność ta zwyczajnie staje się nawykiem. Wszyscy bowiem zobowiązani jesteśmy do korzystania z natrysków zarówno przed jak i po zajęciach. Niewątpliwie jest to dobry nawyk każdego uczestnika pływalni i należy go uczyć od najmłodszych lat.
Na zajęcia należy zabrać :
- Dwa duże ręczniki (dla rodzica i maluszka),
- Klapki na basen dla rodzica i malucha, jeśli rozpoczął już etap samodzielnego chodzenia
- Kosmetyki do umycia ciała pod prysznicem i natłuszczenia skóry po jej osuszeniu
- Ubranko, czapeczkę i pieluszkę na zmianę,
- Przekąski by posilić się po zajęciach
- Czepek dla niemowląt z materiału (jeśli jest wymagany)
- Fotelik samochodowy, w którym można położyć ubranego już malucha
- WAŻNY KARNET
- Dobry humor
- Przed zajęciami, specjalnie dla Państwa potrzeb przygotowywane są przewijaki oraz siedziska do karmienia. Mają one pomóc Ci w przebraniu siebie i dziecka, ale pamiętaj: NIGDY nie zostawiaj dziecka na przewijaku bez opieki! Jeśli potrzebujesz pomocy, poproś rodzica obok.
- Dziecko na basen należy wnieść otulone ręcznikiem. Zdejmujemy go tuż przed wejściem do wody.
- Wchodząc z dzieckiem do wody przytulajmy je do siebie. Pozwólmy mu przyglądać się otoczeniu, mówmy do niego spokojnym głosem. Można też spacerować z maluszkiem po wodzie, zanurzając powoli raz jedną, raz drugą nogę.
- Zanim zanurzysz dziecko w wodzie, w celu stopniowego oswojenia go należy przy użyciu swojej reki powoli i delikatnie polewać dziecko wodą. Samo zanurzanie powinno odbywać się „małymi kroczkami”.
- Zabawę zaczynajmy dopiero po oswojeniu się malucha z wodą- nie spieszmy się.
- Podczas pływania całe ciało dziecka powinno być zanurzone praktycznie po barki. Pamiętajmy, że mokre ciało dziecka znajdującego się nad wodą szybko się wychładza, powodując przy tym duży dyskomfort.
- Pamiętaj również o tym po wyjściu z basenu. Gdy wyjmiesz malucha z wody, szybko okryj go ręcznikiem i wytrzyj do sucha.
- Po kąpieli warto nasmarować ciałko dziecka kremem lub oliwką. Basenowa woda, zarówno ozonowana, jak i chlorowana może wysuszać skórę.
- Dziecko należy nakarmić min. 30 min przed zajęciami. Jeśli jednak niemowlę jest ewidentnie głodne i płacze możesz nakarmić go nawet w trakcie zajęć.
Tylko regularne wizyty na basenie pozwolą maluchowi zaprzyjaźnić się z wodą, nauczyć się odpowiednich ruchów i wzmocnić odporność organizmu.
Część dzieci przez kilka pierwszych wizyt na basenie może wykazywać zdenerwowanie lub nawet płakać. Proszę jednak zwrócić uwagę na fakt, że każdy maluszek doskonale bawi się w wodzie w domu, we własnej wannie. Dlatego też, nie woda jest więc przyczyną zdenerwowania, ale dodatkowe czynniki towarzyszące pływaniu – hałas, duża liczbanieznanych dziecku osób, oświetlenie, pieluszka, rękawki. Czasami tych nowych bodźców jest za dużo jak na początkowe możliwości takiego zucha i płaczem daje nam znać, że nie bardzo mu się tu podoba.
Spokój rodziców jest wtedy najważniejszy-należy odwrócić uwagę dziecka od otoczenia i skoncentrować ją na jakiejś zabawce. Nie trzeba się zniechęcać. Tak jak po pierwszym upadku nie będziecie Państwo zniechęcali dziecka do nauki chodzenia tak i w razie płaczu na pierwszych zajęciach nie rezygnujcie z tej doskonałej formy wspólnego spędzania wolnego czasu.
Zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci znalezienie się w nowym miejscu wśród obcych jeszcze ludzi może powodować niepokój i budzić lęk. Z naszego doświadczenia wynika, iż większość dzieci aklimatyzuje się w grupie po 3 – 4 zajęciach – stąd odeszliśmy od koncepcji tzw. lekcji próbnych – po jednych zajęciach rodzice dalej nie wiedzieli, czy dziecku się podoba czy nie. Trzeba naszym milusińskim dać szansę na adaptację do warunków panujących w grupie i na basenie. Nie załatwi się tego jedną wizytą ani samodzielnym przychodzeniem na basen – nie da to szansy na oswojenie z dziećmi w jednej grupie.
Jeśli jednak od pierwszych miesięcy dziecko nauczy się pracy w grupie, obcowania z rówieśnikami i współpracy z instruktorem będzie Państwo odczuwać tę umiejętność w dalszych etapach życia dziecka np. podczas stawiania pierwszych kroków w przedszkolu lub na innych zorganizowanych zajęciach.
Bardzo prosimy o zwrócenie uwagi na nasze maleństwa podczas wspólnego pobytu na basenie. W szczególności w trakcie pobytu pod natryskami, w drodze na zajęcia i podczas przebierania się w szatniach . Nawet na chwilkę nie wolno zostawić maluszka samego, zwłaszcza położonego na przewijaku. Nie pozwólmy dzieciom biegać po płycie basenu-podłoże jest często śliskie i łatwo o upadek.
Mamy nadzieję, że powyższe wskazówki pozwolą Państwu lepiej przygotować się do wyjścia na basen , zaoszczędzą stresu związanego z pierwszą kąpielą na basenie oraz podniosą jakość zajęć, ku zadowoleniu Państwa i Państwa pociech.